Don Blankenship was dit jaar een opvallende Republikeins kandidaat voor de Senaat voor de staat West Virginia. Net vrijgelaten uit de gevangenis omdat hij verantwoordelijk was voor een mijnramp waarbij 29 doden vielen. Met zijn snor, onderkin en kalend hoofd had hij niet de typische looks van een Amerikaans politicus. Hij praatte op monotone toon. Hij schuwde keiharde persoonlijke aanvallen niet, zelfs niet op leiders van zijn eigen partij. En zijn standpunten en woordkeuze waren zo extreem, dat zelfs Trump Republikeinen opriep niet op Blankenship te stemmen. Kortom, Blankenship was de underdog in de strijd.
Blankenships belangrijkste opponenten waren Patrick Morrisey, een succesvol advocaat met een bijzonder vlotte babbel, en Evan Jenkins met het typische uiterlijk van een charismatisch Amerikaans politicus. Morrisey en Jenkins waren dan ook huizenhoog favoriet. Voorafgaand aan het grote televisiedebat van Fox News, stond Blankenship in de peilingen op 16%. Meteen na het debat scoorde hij 24%. In een debat van een uur groeide de aanhang van Blankenship dus met de helft!
Blankenship deed het dus gewoon goed in dit debat. Bij het terugkijken vallen vier dingen op die verklaren waarom Blankenship dit debat won. Welke vier trucs maakten dat hij dit debat won?
Truc 1: humor
Van de drie kandidaten maakte Blankenstein veruit de meeste grappen. Ondanks zijn vrij saaie manier van spreken, kreeg Blankenship toch regelmatig – veel vaker dan zijn opponenten – de lachers op zijn hand. Humor is een zeer krachtig overtuigingsmiddel: je wint sympathie van het publiek.
Truc 2: de derde kandidaat (underdog)
Vooraf aan het debat stond Evan Jenkins bovenaan in de peilingen en Patrick Morrisey tweede. Blankenship stond op ruime achterstand op de derde plek. Jenkins en Morrisey zagen elkaar als voornaamste concurrent en waren daarom continu met elkaar bezig en elkaar te beschuldigen geen oprechte kandidaat te zijn. Blankenship kreeg van de moderators vrijwel steeds als laatste het woord, en deed ook weinig pogingen om eerder aan het woord te komen. Door steeds als laatste te mogen reageren kon hij zich eenvoudig afzetten tegen beide kandidaten.
Truc 3: het slachtoffer
Als CEO van een mijnbedrijf was Blankenship verantwoordelijk voor een mijnongeluk waarbij 29 doden vielen. Blankenship had verzuimd maatregelen te nemen die de mijnwerkers moesten beschermen. De slachtoffers waren mijnwerkers uit West-Virginia die voor hun veiligheid afhankelijk waren van Blankenship. Veelal Republikeinse kiezers, en je zou verwachten dat de nabestaanden een diepe haat jegens Blankenship zouden koesteren. Maar Blankenship framede zijn gevangenisstraf handig: vanaf het begin noemde hij zichzelf een politieke gevangene, slachtoffer van zijn politieke tegenstanders. Een effectief frame dat vaak door populistische politici wordt gebruikt en waar de conservatieve achterban in West Virginia zeer gevoelig voor is.
Truc 4: de opoffering
In het debat kwam Blankenship met een nieuwe troefkaart om zijn gevangenisstraf goed te praten. Als leider had hij zichzelf opgeofferd om te voorkomen dat de mensen onder hem verantwoordelijk zouden worden gehouden. Ook dit frame werd niet weersproken door zijn opponenten en dus bleef hangen. Blankenship gebruikte vaker het woord opoffering als het om zichzelf ging. Zo noemde hij een donatie aan de partij ook een persoonlijk offer. En dat terwijl zijn tegenstanders vooral uit leken op persoonlijk gewin: Morrisey was verhuisd naar West-Virginia om meer kans te maken en Jenkins was meerdere keren geswitcht van Democraat naar Republikein en terug. Het beeld dat Blankenship zichzelf had opgeofferd was een beeld dat bleef hangen.
Na het debat werd Blankenship ineens een gevaarlijke outsider voor de nominatie voor de Republikeinse kandidaat. Even werd hij zelf gebombardeerd tot favoriet. Uiteindelijk zou hij 20% van de stemmen halen en derde worden.
Meer informatie
Wil je zelf oefenen met het geven van presentaties of het spreken in het openbaar? Neem dan vrijblijvend contact op om de mogelijkheden van een debat- of speechtraining te verkennen. Of abonneer je op mijn nieuwsbrief en ontvang regelmatig tips, trucs en analyses.
