Spreken in het openbaar is voor veel mensen het spannendste wat ze kunnen bedenken. Uit een Amerikaans onderzoek bleek dat veel mensen gemiddeld angstiger zijn voor spreken in het openbaar dan voor hoogtes, spinnen of zelfs de dood. Het kan daarom verleidelijk zijn voordat je moet spreken alcohol te consumeren. Alcohol geeft immers een ontspannen gevoel, en kan ervoor zorgen dat je je minder zenuwachtig voelt. Dus het glaasje water maar vervangen door een glas bier voordat je de toespraak moet houden? Niet verstandig: uit onderzoek blijkt dat een spreker zich weliswaar zelfverzekerder voelt met een beetje alcohol, maar dat de spreekvaardigheid zelfs met een kleine hoeveelheid alcohol in het bloed al flink achteruit gaat.
Onderzoek
In 2017 publiceerden Stephan Stevens en zijn collega’s een onderzoek in het tijdschrift Behaviour Research and Therapy over wat alcohol doet met iemands spreekvaardigheid. Voor het onderzoek waren 99 jongvolwassenen geselecteerd met spreekangst. Aan het onderzoek namen ook 78 jongvolwassenen deel zonder spreekangst.
De 177 deelnemers werden willekeurig in drie groepen verdeeld. Groep A kreeg sinaasappelsap te drinken waar wodka aan was toegevoegd. De deelnemers wisten dat zij alcohol dronken. De hoeveelheid alcohol was zo afgemeten, dat iedere deelnemer een alcoholpromillage van 0,7 promille had. Groep B kreeg sinaasappelsap te drinken zonder alcohol, maar hun werd verteld dat er wel degelijk alcohol in het sap zat. Groep C kreeg alleen sinaasappelsap te drinken en deze deelnemers wisten dat hier geen alcohol aan toegevoegd was.
Vervolgens moesten alle deelnemers een speech van drie minuten houden voor een klein publiek over de doodstraf. Vooraf, tijdens en na afloop van de speech moest iedere deelnemer aangeven hoe zenuwachtig ze waren.
Resultaten
De groep die alcohol gedronken had (Groep A) was gemiddeld het minst zenuwachtig. Ze waren minder zenuwachtig dan de twee groepen die geen alcohol gedronken hadden. De mensen die dachten dat ze alcohol gedronken hadden (Groep B), waren gemiddeld minder zenuwachtig dan de mensen die wisten dat ze geen alcohol hadden gedronken (Groep C). Het drinken van alcohol kalmeerde dus wel de zenuwen en zelfs het denken dat je alcohol hebt gedronken helpt al. Dus voortaan maar een glas bier in plaats van een glaasje water?
Voor wie wel van een drankje houdt… helaas! Het publiek was gevraagd om de speeches te beoordelen. Het publiek wist daarbij niet wie van de sprekers spreekangst had en wie niet, en wist ook niet wie alcohol gedronken had, wie dacht alcohol te hebben gedronken en wie geen alcohol had gehad.
De speeches van de aangeschoten sprekers (groep A) werden lager beoordeeld dan de speeches van de nuchtere sprekers die ook wisten dat ze nuchter waren (groep C). De groep die dacht dat ze alcohol gedronken hadden (groep B) eindigde ook hier tussen de andere groepen in: hun speeches werden hoger beoordeeld dan de speeches van de mensen die aangeschoten waren maar lager dan de mensen die wisten dat ze nuchter waren.
Conclusie: alcohol beïnvloedt de spreekvaardigheid negatief
Het drinken van een beperkte hoeveelheid alcohol kalmeert de zenuwen. Sprekers die een beetje alcohol gedronken hadden, voelden zich zelfverzekerder. Bijzonder was dat zelfs mensen die dachten dat ze alcohol hadden gedronken zelfverzekerder waren dan mensen die wisten dat ze volledig nuchter waren. Maar de toegenomen zelfverzekerdheid woog niet op tegen het verlies van spreekvaardigheid. Mensen die gedronken hadden, presenteerden beduidend minder dan mensen die nuchter waren.
Andere kalmeringsmiddelen dan?
En andere kalmeringsmiddelen dan? Er zijn middelen verkrijgbaar die je minder zenuwachtig laten voelen en die je spreekvaardigheid niet negatief aantasten. Het probleem van deze middelen is echter dat je er (geestelijk) afhankelijk van kunt worden. Dat je denkt dat je alleen voor een groep kunt praten als je een kalmerend middel hebt gehad. Daarom wordt het nuttigen van een kalmerend middel voorafgaand aan een toespraak altijd afgeraden. Beter is door veel te oefenen en af en toe een training te volgen te werken aan je zelfvertrouwen. Dat komt vanzelf.
Dronken politici
Wetenschappelijk onderzoek laat dus zien dat drinken en spreken niet goed samen gaan. Er zijn zat praktijkvoorbeelden van politici die dronken een toespraak hielden. Vaak leidt dat tot gênante, maar grappige situaties. Een compilatie is te zien in dit filmpje. Kijk en geniet (maar met mate)…
Meer informatie
Vind je het geven van een presentatie of speech ook spannend? Je bent niet de enige! Kalmeringsmiddelen werken averechts, maar zelfverzekerd presenteren is te leren! Door veel te oefenen, en door de juiste tips en trucs mee te krijgen. Zo presenteer je niet alleen een stuk zelfverzekerder, maar kun je er zelfs van genieten! Neem dan vrijblijvend contact op om de mogelijkheden van een debat- of speechtraining te verkennen. Of abonneer je op mijn nieuwsbrief en ontvang regelmatig tips, trucs en analyses.
