Schaepman

Tijdens zijn opleiding tot priester werd hij omschreven als “bovengemiddeld intelligent, met bovengemiddelde goede ideeën, maar onhandig in het mondeling en schriftelijk verwoorden daarvan”. Maar dankzij een zelfbedachte methode zou deze student al snel uitgroeien tot één van de beste redenaars die Nederland gekend heeft. Of het bij een lezing was of in een debat in de Tweede Kamer: als hij het woord voerde bleef het publiek geroerd luisteren en schreven de kranten in superlatieven over hem. Herman Schaepman, beter bekend als Dr Schaepman, en ook wel ‘de doctor’ genoemd. Hij was priester en professor. Maar ook hoofdredacteur van een van de grootste dagbladen van Nederland en dichter. Toen hij in 1880 kandidaat werd voor de Tweede Kamer, werd op voorhand al voorspeld dat deze ‘woordkunstenaar’ het politieke debat zou gaan beheersen. En niets was minder waar: Schaepman domineerde met zijn verbale kunsten de politiek eind 19e eeuw.

Van stuntelig sprekende student tot taalvirtuoos

De jonge Schaepman wist van zichzelf dat hij leed aan een gebrek aan taalbeheersing. Hij bedacht daarom een methode om meer grip  op zinnen en zinswendingen te krijgen. Elke avond, voordat hij ging slapen, nam hij een krantenkop, die hij minstens zeven keer ging herschrijven. Herschrijven door de volgorde van de woorden te veranderen, of door synoniemen te bedenken voor een woord. De betekenis van de oorspronkelijke zin mocht echter niet veranderen. Schaepman deed deze oefening dagelijks, tot zijn dood.

Door zijn leven lang dagelijks te oefenen met zinnen en synoniemen, ontwikkelde Schaepman een actieve taalschat. Hierdoor had hij altijd een groot aantal synoniemen paraat en kon hij tijdens redevoeringen en debatten makkelijk spelen met de taal. De stuntelig sprekende jongeman werd een machtige redenaar.

Voorbeeld

De Delftse editie van het Algemeen Dagblad van 26 februari 2018 opende met het bericht:

“TU Delft wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrische fiets”.

Een zin met een onderwerp (TU Delft), een gezegde (wil terugdringen) en een lijdend voorwerp (autogebruik).

Woorden verschuiven

Origineel: TU Delft wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrische fiets

  • A1: Autogebruik wil TU Delft fors terugdringen met aanbod elektrische fiets
  • A2: Met aanbod elektrische fiets wil TU Delft autogebruik fors terugdringen
  • A3: Fors wil de TU Delft het autogebruik terugdringen met aanbod elektrische fiets
  • A4: TU Delft wil met aanbod elektrische fietsen autogebruik fors terugdringen
  • A5: TU Delft wil autogebruik met aanbod elektrische fiets fors terugdringen
Synoniemen

Origineel: TU Delft wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrische fiets

TU Delft

  • B1: De technische universiteit van Delft wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrische fiets
  • B2: De in Delft gevestigde technische universiteit wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrische fiets
  • B3: De instelling voor technisch wetenschappelijk onderzoek en onderwijs in Delft wil autogebruik forst terugdringen met aanbod elektrische fiets
  • B4: De TU in de Prinsenstad wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrische fiets
  • B5: De TU in Kabbelgat wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrische fiets

Autogebruik

  • B6: TU Delft wil met de auto komen fors terugdringen met aanbod elektrische fietsen
  • B7: TU Delft wil het gebruik van de vierwieler fors terugdringen met aanbod elektrische fietsen

Fors

  • B8: TU Delft wil autogebruik hard terugdringen met aanbod elektrische fiets
  • B9: TU Delft wil autogebruik flink terugdringen met aanbod elektrische fiets

Wil terugdringen

  • B10: TU Delft streeft naar fors minder autogebruik met aanbod elektrische fiets
  • B11: TU Delft streeft naar een forse reductie van het autogebruik met aanbod elektrische fiets

Aanbod

  • B12: TU Delft wil autogebruik fors terugdringen door elektrische fiets aan te rijken
  • B13: TU Delft wil autogebruik fors terugdringen door elektrische fiets voor te stellen

Elektrische fiets

  • B14: TU Delft wil autogebruik fors terugdringen met aanbod e-bike
  • B15: TU Delft wil autogebruik fors terugdringen met aanbod gemaksfiets
  • B16: TU Delft wil autogebruik fors terugdringen met aanbod elektrofiets
Meer informatie

Wil je ook leren spreken als Schaepman? Neem dan vrijblijvend contact op om de mogelijkheden van een debat-  of speechtraining te verkennen. Of abonneer je op mijn nieuwsbrief en ontvang regelmatig tips, trucs en analyses. 

Share